ဂ်ပန္အကင္စံု (ယခိတိုလိ-Yakitori)

ယခိတိုလိ (Yakitori)ဆိုတာ....
Yaki = ကင္သည္
Tori = ၾကက္သား
Yakitori = ၾကက္သားကင္

Yakitori ဆိုသည္မွာ ၾကက္ကင္ဟုေျပာဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အျခားေသာအသားမ်ားကိုကင္ထားပါကလည္း
အမည္နာမကိုမေျပာင္းလဲေတာ့ဘဲ Yakitori ဟုပင္ေခၚဆိုၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Yakitori ကိုဘာသာျပန္
ရာတြင္ ၾကက္ကင္ဟုဘာသာျပန္မည့္အစား အကင္စံုဟုဘာသာျပန္ဆိုပါက ပိုမိုမွန္ကန္မည္ဟု ထင္မိပါ
သည္။ ဂ်ပန္တို႔သည္ Yakitori ကို ဘီယာေသာက္ရင္း အျမည္းသေဘာျဖင့္စားေသာက္ၾကပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ ဘီယာေသာက္ရင္း Yakitori ကိုအျမည္းစားေသာက္ေန
သည္ကိုေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ သင္ေကာ Yakitori စားေသာက္ဖူးပါသလား။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အကင္စံုဆိုင္မ်ားကိုေနရာတိုင္းလိုလိုတြင္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုဆိုင္ငယ္မ်ားေပၚေပါက္
လာသျဖင့္ လူငယ္တို႔အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာေနရာတစ္ခုကို ဖန္တီးေပးသကဲ့သို႔ျဖစ္ေနပါသည္။
နာမည္ႀကီးေသာေနရာတစ္ခုမွာ လသာၿမိဳ႕နယ္ (၁၉)လမ္းရွိ အကင္ဆိုင္တန္းမ်ားပင္ျဖစ္ေပသည္။
ယခုအခါ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားမ်ားပင္ ထို ၁၉ လမ္းသို႔သြားေရာက္ေလ့လာစားေသာက္မႈမ်ားပင္ ျပဳလုပ္
လာၾကပါသည္။ ထိုအခ်က္မွာ Yakitori ၏စြဲေဆာင္မႈတစ္ခုဟု ေခၚဆိုႏိုင္ပါသည္။

အကင္ျပဳ လုပ္နည္း.....
မီးေသြးမီးဖို ေပၚတြင္ စတီးသံဇကာကိုတင္ပါ။
ထိုအေပၚတြင္ မိမိစားလိုေသာ အရာကိုကင္ပါ။
အက်က္ညီေစရန္ အနည္းငယ္လွည့္ေပးပါ။
ေအာက္ခံသံဇကာမဲသြားပါက အသစ္လဲေပးပါ။
(အကယ္၍အသစ္မလဲဘဲ ဆက္ကင္သျဖင့္ ထိုခ်ိဳးမဲမဲမ်ားကိုစားမိလွ်င္ ကင္ဆာျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္။)

အကင္စားေသာက္နည္း......
အကင္စားေသာက္ရာတြင္ မိမိႏွစ္သက္ရာေရြးခ်ယ္ႏိုင္သည္။
အငံအရသာကိုႏွစ္သက္ပါက...ဆားျဖင့္စားေသာက္ႏုိင္ပါသည္။
အခ်ိဳ အရသာကိုႏွစ္သက္ပါက...တလဲ (Tare) ျဖင့္စားေသာက္ႏိုင္သည္။
Tare ဆိုသည္မွာ Teriyaki ေဆာ့စ္ကဲ့သို႔ေသာ အညိဳေရာင္ေဆာ့စ္ျဖစ္သည္။

အကင္မ်ားမွာၾကားနည္း.....
တစ္ေခ်ာင္း - ippon (အစ္ပြန္)
ႏွစ္ေခ်ာင္း - nihon (နိဟြန္)
သံုးေခ်ာင္း - sanbon (စန္းဘြန္)
ေလးေခ်ာင္း - yonhon (ယြန္းဟြန္)
ဘယ္ႏွစ္ေခ်ာင္းလဲ -  nanpon desuka (နန္းပြန္ဒက္စ္ကာ) 

အကင္မ်ားစြာရွိသည့္အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္စားသံုးေနေသာအကင္မ်ားမွာ ယိုးဒယားမွတင္သြင္းလာေသာ
အကင္ေခ်ာင္းမ်ားက အမ်ားဆံုးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ ယိုးဒယားကင္မ်ားမရွိပါ။
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ ရွိေသာအကင္အခ်ိဳ႕ကိုေဖာ္ျပလိုပါသည္။

၁။ Toriniku - တိုလိနိခု (ၾကက္သားကင္)

၂။ Negima - နဲဂိမ (ၾကက္သား၊ ၾကက္သြန္မိတ္ကင္)

၃။ Shiitake - ရွီးတခဲ (ရွီးတခဲမႈိကင္)

၄။ Tebasaki - တဲဘစခိ (ၾကက္ေတာင္ပံကင္)

၅။ Asupara bekon - အစုပါလ ေဘကြန္ (ကညြတ္ဝက္ေပါင္ေျခာက္ကင္)

၆။ Sunagimo - စုနဂိမို (ၾကက္အျမစ္ကင္)

၇။ Reba - လဲဘ (ၾကက္အသည္းကင္)

၈။ Nankotsu - နန္းခိုဆု (ၾကက္အ႐ိုးႏုကင္)

၉။ Piman - ပိမန္း (ၾကက္သားဒိန္ခဲ င႐ုတ္ေကာင္းကင္)

၁၀။ Enoki maki - အဲႏိုခိ မခိ (အဲႏိုခိမိႈ ဝက္သားျပားပတ္ကင္)

၁၁။ Ginnan - ဂင္းနန္း (ဂင္းနန္းေစ့ကင္)

၁၂။ Shiro - ရွိေလာ (ၾကက္အူကင္)

၁၃။ Gyutan - ဂယုတန္း (ႏြားလ်ာကင္)

၁၄။ Butabara - ဘုတ ဘလ (ဝက္ဗိုက္သားကင္)

၁၅။ Tsukune - ဆုခုနဲ (ၾကက္ေၾကာလံုးကင္)

၁၆။ Bonjiri - ဘြန္းဂ်ိလိ (ၾကက္ဖင္ဆီဖူးကင္)

၁၇။ Atsuage - အဆုအဂဲ (တို႔ဖူးအၾကက္ေၾကာ္ကင္) 

၁၈။ Chorizo - ခ်ိဳလိဇို (ဝက္အူေခ်ာင္းကင္)

၁၉။ Mentaiko - မင္းတိုင္းခို (ဝက္သားခ် ဥ္၊ ၾကက္သားခ် ဥ္ကင္)

ပံုေတြကိုၾကည့္ရင္း သြားရည္ယိုလာၿပီလို႔ထင္ပါတယ္။
အကင္မႀကိဳက္တဲ့သူဆိုတာ ခပ္ရွားရွားပါလို႔ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
မိန္းကေလးေကာ ေယာကၤ်ားေလးပါ ႀကိဳက္ၾကပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ အကင္ေတြကိုစားဖို႔ေတာ့အေရးႀကီးေၾကာင္းေျပာလိုက္ပါရေစ။

(ဤဘေလာ့ကိုေရးသားရင္း ယခင္က ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ရဲ႕အကင္ဆိုင္ေလး KOKORO ႏွင့္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္း အေပါင္းတို႔ကိုသတိရလြမ္းဆြတ္တမ္းတေနမိပါေတာ့သည္။)

စာဖတ္သူမ်ားအားလံုးကို ေက်းဇူးတင္လွ်က္....

ေရးသားသူ - ဆက္ပိုင္
၂၀၁၄ ႏိုဝင္ဘာ
setpaing@gmail.com